Op school leer je een hele hoop. Dat gaat verder dan alles wat je in de boeken leest of wat de leraar je vertelt. Je leert er ook over normen en waarden, de omgang met elkaar en jezelf kunnen uiten. Naast de sociale vaardigheden leren we hele praktische vaardigheden zoals de taal en rekenen. Zeker op de middelbare school leren we met name hele specifieke kennis. Velen vragen zich af waar die kennis voor nodig is. Waar ga je in godsnaam later de stelling van Pythagoras voor gebruiken? Een terechte vraag, maar misschien nog een betere vraag is: wat hadden we in plaats van Pythagoras beter kunnen leren op school?
Natuurlijk is het meeste wat je op school leert wel nuttig en is er zeker een praktisch nut te verzinnen bij bijna alles wat we leren op de basis- en middelbare school. Ook de stelling van Pythagoras kan van pas komen als jij aan het klussen slaat. Er is echter een aantal zaken waarvan ik denk dat het meer praktisch nut heeft en waar een grotere groep later iets aan zal hebben. Dat betekent absoluut niet dat ik ons schoolsysteem verkeerd vind, integendeel, we mogen juist trots zijn op hoe we het hier in Nederland voor elkaar hebben. Toch heb ik een aantal toevoegingen waarvan ik nu zeg: had ik dat maar vroeger op school geleerd.
Ik ben erg benieuw wat je van de onderstaande lijst vindt. Heb je aanvullingen? Laat dan gerust een reactie onder dit artikel achter.
Huishoudelijke taken
Op school leren we eigenlijk nog maar weinig over het huishouden. Oké, misschien leer je op de basisschool wel je eigen spullen op te ruimen, maar de echte huishoudelijke taken leer je niet. Al is de leercurve van sommige taken niet zo hoog, het lijkt mij goed om een aantal taken in ieder geval ook op school regelmatig te doen. Denk hierbij ook bijvoorbeeld aan stofzuigen, dweilen, kleding wassen en drogen, maar ook bijvoorbeeld ramen lappen en gezond en gevarieerd koken. Zo is er nog wel een heel aantal taken te bedenken. Misschien was de huishoudschool nog zo gek nog niet. Zeker niet toen deze later gemengd werd met de lts. Het punt is dat we pas echt te maken krijgen met dit soort taken als we op ons zelf gaan wonen. Vaak is dat als de studententijd aanbreekt. Zijn we er dan wel klaar voor?
Het gaat er niet alleen om dat we leren om deze taken uit te voeren, maar als de setting zo gecreëerd wordt dat we ook leren om als groep voor elkaar dingen te doen, dan bereiken we denk ik veel meer. Hopelijk leert men dan de verantwoordelijkheid en zorg voor elkaar te dragen. Wellicht later ook voor bijvoorbeeld opa en oma.
Het is discutabel of dit een taak voor school is of dat dit meer iets voor thuis is. Velen gezinnen laten hun kinderen al helpen bij taken in huis. Maar goed ook want uit onderzoek blijkt dat kinderen die helpen in het huishouden later succesvoller zijn. Julie Lynthcott, schrijver voor de New York Times, vertelt dit in haar Ted Talk uit 2015. RTL Nieuws heeft overigens in 2018 een artikel gewijd aan kinderen laten helpen in het huishouden. Daar vind je ook een lijst met wat je een kind van een bepaalde leeftijd kunt laten doen.
Financiën
Waarom leren we niks over hoe je goed met je geld om kunt gaan? We krijgen niks mee over hoe belangrijk sparen is. Hoeveel de gemiddelde Nederlander aan spaargeld heeft (als maatstaaf) en waarom dat zo belangrijk is.
Daarnaast verbaasd het mij hoeveel mensen er heel weinig weten over het invullen van de jaarlijkse belastingaangifte. Sommige van ons leren het zichzelf wel aan, maar is dat ook te verwachten van iedereen? Je belasting opgeven is zoiets wat iedereen wel een keer in zijn leven moet doen. Velen van ons zijn het zelfs jaarlijks verplicht! Dan is het toch handig als we weten hoe het moet en waar we op moeten letten. Dat we weten wat de aftrekposten zijn en hoe je dus op een juiste manier de belasting papieren invult.
Als je dit een stap verder trekt, dan kun je nog ter discussie stellen dat ondernemerschap gestimuleerd mag worden op het voortgezet onderwijs. Leer ons op zijn minst wat we van een eigen zaak (of als je ZZP’er wordt) kunnen verwachten en waar we rekening mee moeten houden. Dit zal veel mensen voorbereiden op hun dromen navolgen door ZZP’er te worden of door een eigen zaak te beginnen. Wellicht zorgt dat voor een beetje meer geluk of in ieder geval wat minder zorgen. In vele gebieden kan dit enrom nuttig zijn, zo ook in bijvoorbeeld de culturele sector. Zeker die sector kan, naar mijn mening, wel wat meer ondernemerschap gebruiken.
Voor iedereen die overigens moeite heeft met de belastingaangifte: De Belastingdienst heeft zelf in ieder geval een stappenplan. Daarbij staat het volgende op hun website: Uit onderzoek blijkt het veel mensen achteraf mee te vallen.
Marktwerking en marketing
Ik had persoonlijk best wat meer willen leren over hoe marketing ons probeert te beïnvloeden. Dit is namelijk aan de orde van de dag en we trappen er bijna met open ogen in. Ik bedoel dan niet ervoor zorgen dat een merk meer naamsbekendheid krijgt of dat een goed product onder de aandacht komt. Het gaat mij er meer om dat we weten dat er op hele slinkse wijze gedaan wordt alsof producten beter zijn waardoor je nadeliger uit bent. Marketing die ervoor zorgt dat je meer geld uitgeeft dan je wilt (of eigenlijk hebt), waardoor je denkt dat een product anders is dan dat het is of waardoor er oneerlijke concurrentie is.
Om een voorbeeld te noemen: de 1001 termen (Diabetes Fonds, z.d.) voor suiker in onze voedingsproducten. Of de hype om eiwitten tegenwoordig proteïnen te noemen terwijl er altijd al eiwitten in het product zaten. Misschien moeten we ook de term vechtsport eens onder de loep nemen.
Ik had best van een aantal van de alledaagse trucjes af willen weten en met name hoe je daar alerter op kunt zijn. Hoe je jezelf kunt wapenen tegen slimme marketingmensen. Vooral zodat jij echt bewustere keuzes kunt maken over de producten die jij koopt van jouw zuur verdiende centen.
Basisrechten
Iedereen komt wel een keer in conflict of discussie met een bedrijf. Deze conflicten kunnen complex zijn, maar veel kan opgelost worden door ons basisrechten bij te brengen. Ik bedoel dan bijvoorbeeld consumentenrechten, zodat we bijvoorbeeld weten wat het garantierecht ons nou biedt.
Het zorgt ervoor dat bedrijven mogelijk eerlijker met ons om proberen te gaan. We weten namelijk hoe de wet in elkaar steekt. Daarnaast laten we het niet zomaar zitten als het om een klein bedrag of als het om minder grote consequenties gaat. Als het middelgrote onenigheid betreft, dan zijn we minder snel aangewezen op rechtsbijstand of dure rechtskosten. Grote problemen laten we wel uitzoeken door professionals die daarin gespecialiseerd zijn.
Gezond leven en gelukkig zijn
Het laatste waar ik het over wil hebben is gezond leven en gelukkig zijn. Dat laatste is natuurlijk een lastig iets, maar ik denk dat een aantal punten op deze lijst al voor meer rust (minder stress misschien) zorgt. Dat zal al zorgen voor een kwalitatief iets beter leven. Noem het gelukkiger.
Ik denk zeker dat een meer zinvol leven bereikt kan worden door beter voorbereid te zijn op de toekomst. Dit kan bijvoorbeeld door beter doordachte keuzes te kunnen maken als je nog jong bent. Meer na te denken over welke invloed bepaalde keuzes op je 13e, 14e, 15e voor later hebben. En door al vroeg met bepaalde dingen te beginnen in het leven, zodat het meer gewoontes worden. Zo ook sommige zaken uit deze lijst.
Wat daar ook belangrijk in is, is over hoe je gezond kunt leven. En nee, dat betekent niet dat je 6 dagen in de sportschool moet staan en als een fitgirl moet leven (inclusief instagramaccount). Besef je dat topsport ook niet altijd even gezond is. Het gaat er meer om dat je weet hoe je op een gezond gewicht kunt blijven en hoe je gezonde keuzes kunt maken. Hiermee voorkomen we als samenleving ook nog eens een hoop kosten aan de zorg. Volgens Zorgwijzer was dat in 2018 al 100 miljard Euro!
Als ik het over gezonde keuzes heb, dan heb ik het over dat we leren om gevarieerd en gezond te eten, voldoende beweging, voldoende rust en bewuste keuzes maken. Dat betekent niet dat je nooit meer naar de McDonalds mag. Bewust met dit soort dingen omgaan betekent ook dat je soms een keer ongezond mag doen. Voldoende beweging betekent dat je op jonge leeftijd al veel bewegingsonderwijs krijgt ook om te ontdekken wat je leuk vindt aan sport. Al gaat het verder dan alleen sport. Voldoende beweging betekent ook dat je af en toe lopend ergens heen gaat of vaker de fiets pakt. Dit heeft meer voordelen dan alleen de zorgkosten die in Nederland ermee omlaag gaan. Je komt er lekkerder door in je vel te zitten en er ontstaat minder kans op gezondheidsklachten op latere leeftijd. Je kwaliteit van leven wordt verhoogd.
Waar we echt iets aan hebben
Als we ons schoolsysteem iets meer inrichten op ook de wat praktischere zaken van het leven, zouden we dan beter in het leven staan? Wordt ons leven dan iets makkelijker? Of moeten we het maar allemaal autodidactisch leren? Ik denk in ieder geval dat we het een stuk makkelijker hebben als we wel leren hoe we onze financiën moeten beheren, gezonder kunnen leven en als ook mannen weten hoe ze de was moeten doen. We zijn gelukkiger, we struikelen niet allemaal steeds over dezelfde steen, we zijn gezonder en we laten minder over ons heen lopen door grote boze bedrijven. In tegenstelling tot de stelling van Pythagoras, weten we van de belastingaangifte wél 100% zeker dat je er ooit mee te maken gaat krijgen. Als scholing het aanbieden van kennis is om de onzekere toekomst zekerder te maken, waarom wordt hetgeen dat 100% zeker is dan niet behandeld?
