Piet Paulusma verschijnt met zijn hoofd op tv en vertelt dat het morgen 30 graden wordt met zon. Iedereen wordt enthousiast. De terrasjes gaan weer open, de zomerjurkjes kunnen uit de kast en je kunt lekker aan je tan werken in de zon. Zomerweer = lekker weer. Dat is de consensus. Maar terwijl Piet Paulusma ons vertelt dat warm weer mooi weer is, denkt de gediscrimineerde winterliefhebber zoals ik maar één ding: dát bepaal ik zelf wel!
Maak kennis met de zomerdepressie
In Nederland hebben jaarlijks ongeveer 17.000 mensen te maken met een zomerdepressie (Hoogland, 2014). Dit fenomeen klinkt sommige mensen nogal vreemd in de oren. Dit komt doordat zonlicht zorgt voor vitamine D wat je humeur op zou moeten krikken (Voedingscentrum, z.d.). Winterdepressies worden voornamelijk veroorzaakt door een gebrek aan zonlicht in de korte dagen. Waar komt de zomerdepressie dan vandaan?
Zodra het zomer wordt kweken we verwachtingen van onszelf en van elkaar (Na Piets weerbericht stromen de ‘drankje-doen verzoekjes’ van mijn vriendinnen alweer binnen). We verwachten van onszelf en van elkaar dat we lekker op het terras gaan zitten of naar het strand gaan en dat we vrolijk en gezellig zijn. We vinden dat je er zomers en bloot uit moet zien maar wel alleen als je een beach summer body hebt. Anders praten we over je lovehandles als je er niet bij bent. Het is zomer dus alles en iedereen moet en zal vrolijk en perfect zijn. Ben vrolijk! Bin fröhlich! Du solst fröhlich sein!
Je kunt niks doen zonder dat je plakt
In de zomer leggen we een bepaalde druk op elkaar die we in de winter thuislaten. Als je om je heen kijkt en mensen ziet lachen op de terrasjes, de stranden en social media kun je bijna niet aan het gevoel ontsnappen dat er altijd wel iemand is die het leuker en gezelliger heeft dan jij. Social media zorgt er sowieso al voor dat we alleen de leuke dingen van ons leven met andere delen. Daarom ziet het er op social media altijd uit alsof iedereen een top leven heeft behalve jij. In de zomer vertaalt dit concept zich ook naar het dagelijks leven. Iedereen heeft het leuker dan jij. Je hoeft geen psycholoog te zijn om je te beseffen dat dit nogal deprimerend kan werken.
Daar komt nog bovenop dat het warme weer in de zomer ook voor klachten kan zorgen. We kennen allemaal wel de vraag die je jezelf stelt als je op een snikhete dag de douche uitkomt en jezelf net hebt afgedroogd: ‘Ben ik nog nat van het douchen of ben ik gewoon alweer bezweet?’ Je kunt niks doen zonder dat je plakt. Inclusief slapen: je dag-nachtritme raakt ontregeld door de hitte en de lange dagen. Als je bovenop alles sowieso al geen fan bent van hitte (Sauna? Nee dank je!) dan heb je alle ingrediënten verzameld voor een grote zomerdepressiecocktail.
Welkom in winterwonderland!
De winterliefhebber wordt blij zodra die zomerhitte verdwijnt en zij voor het eerst sinds lange tijd weer een lange broek aan kan. De vreugde begint zodra de verwarming weer aan moet en je je winteroutfits uit de kast kan trekken. Kou kun je je immers beter op kleden. Je kunt laag op laag aantrekken totdat je het warm hebt. In de zomer zijn er slechts zoveel kledingstukken die je uit kunt trekken voordat het illegaal wordt om jezelf in het openbaar te begeven. Omdat je in de winter simpelweg meer kleren draagt, kun je meer variaties in je outfits maken. Mannen kunnen afwijken van hun, vaak met tegenzin gedragen, korte broek en t-shirt en ik zit niet meer vast aan dat verrekte zomerjurkje. Je kunt laagjes dragen en accessoires zitten een stuk comfortabeler. Van armbandjes tot mondkapjes.
Opvallend is wel dat ook de zomerliefhebber vaak uitkijkt naar de feestdagen.
De kou heeft als voordeel dat je niet meer plakt en daardoor kun je weer gewoon lekker tegen je partner aan kruipen s’avonds onder de wol. Ook is het genieten van lekker onder een fleece dekentje op de bank met warme chocolademelk met rum (pardon, ik bedoelde slagroom) om lekker je favoriete serie op te zetten. Ondertussen zie je in je ooghoeken de sneeuw buiten neerdwarrelen.
Opvallend is wel dat ook de zomerliefhebber vaak uitkijkt naar de feestdagen. De hoop op een witte kerst spreken we volop uit met z’n allen. Dat is ook lef hebben: bijna het hele jaar roepen dat je uitkijkt naar de zomer maar vervolgens wel een witte kerst willen. Nu zijn er ook winterliefhebbers die ondertussen dan weer wel een hekel hebben aan de hysterie rondom kerst (guilty!), maar over het algemeen geniet iedereen op de een of andere manier wel van dit deel van de winter. En daar gebeurt iets interessants.
Vrije tijd
De zomer is populair onder mensen vanwege het warme weer. Niemand wil het immers koud hebben en de een heeft het sneller koud dan de ander. De zomer, met uitzondering van die van 2020, brengt vreugde met zich mee in de vorm van festivals, feesten, terrassen en stranden. De laatste twee bezoek je simpelweg niet op dezelfde manier in de winter. In die zin zorgt de zomer voor meer opties in het leven. Dit komt echter ook door één belangrijke factor: vrije tijd.
De zomer is de tijd dat, de meeste mensen, vakantie hebben. En een relatief lange vakantie. Je hebt in de zomer dus ook echt de tijd om van het seizoen te genieten. In de winter hebben de meeste mensen geen lange vakantie. Misschien een paar dagen vrij van kerst tot oud en nieuw maar daar is dan ook alles mee gezegd. Met kerst en oud en nieuw zijn we vaak vrij, en van dat deel van de winter genieten we dan ook allemaal volop.
Er zijn meerdere manieren waarop mensen met vrije tijd genieten van de verder zo verguisde winter. Denk maar aan wintersport en winterse vakanties naar Scandinavië. Als we in de winter de ‘zomervakantie’ zouden hebben, was de zomer dan nog steeds het meest geliefde seizoen geweest? De zomer is misschien niet zo geliefd bij mensen die met 40 graden gewoon door moeten werken. In de winter is dat wat minder erg.
Discriminatie
Toch blijft zomerweer mooi weer. Piet Paulusma blijft het ons vertellen en we blijven het elkaar vertellen. Als je vertelt dat je uitkijkt naar de zomer dan is men het roerig met je eens. Als je vertelt dat je uitkijkt naar de winter dan moet je jezelf opeens nader verklaren. Het is helaas de standaard die we voor elkaar kweken: als je afwijkt van de sociaal cultureel opgelegde norm, dan moet je dat uitleggen. Hetzelfde gebeurt als je als vrouw vertelt dat je geen kinderen wil.
De gediscrimineerde winterliefhebber leeft in een wereld waarin haar seizoen stervende is. Door klimaatverandering worden winterse taferelen zoals sneeuw, ijs, schaatsen en sleeën steeds zeldzamer (Damen, 2020). Daarnaast worden de zomers steeds heter en weet de winterliefhebber dat zij na een (te zachte) winter weer een snikhete zomer moet overleven.
De erkenning voor de winterliefhebbers is ver te zoeken en zelfs de wetenschap staat niet in ons voordeel (KNMI, 2020). De liefde voor de zomer is begrijpelijk maar dat is die voor de winter ook. Je hoeft niet hoog opgeleid te zijn om dat te begrijpen. Dus wat zeggen we van een compromis? In plaats van vier weken zomervakantie twee weken zomervakantie. En daarnaast vakantie voor de laatste twee weken van december. Zo komt de zomerliefhebber aan zijn trekken en de winterliefhebber ook. Als klap op de vuurpijl kunnen we zien of de winter een populairder seizoen wordt nu men in de winter net zoveel vrije tijd heeft als in de zomer. Wat zeggen we ervan?
Door: Martine Seuren
Wegens privacyredenen schrijft Martine Seuren onder een gefingeerde naam. Haar echte naam is bij de redactie bekend.
